Dit is mijn lichaam
Binnen gevangenismuren krijgen de conflicten in de samenleving gestalte. Een democratie in crisis krijgt ogen en oren, vormt mensen die ze problemen noemt. Ze kan er niet mee om en exporteert ze, in de gevangenis tekenen zich de breuklijnen af van de last die niet anders opgelost geraakte. Want een oplossing zou de nachtrust verstoren.
Er was een schijnproces. Er was een executie die nooit voor een gerecht beslist werd. Er was een luid applaus en een zelf-geproclameerde rechtsstaat die zijn eigen principes wegjuichte. Hans Claus ziet de gevechtsvliegtuigen verveelvoudigen en rekt de empathie op. Hij kruipt in de huid van de terrorist, het monster waar wij niet meer mee kunnen praten. Opdat onze loopgraven zich niet zo hoog delven, dat ze graven worden. In de hoop dat de waarschuwing van de kunstenaar nog niet in dovemansoren valt.
Claus schilderde een hedendaagse gekleurde versie van de kruisweg en schreef daar gedichten bij.
Knipsel
in de hal van het station Sint-Pieters
staat een oude flik verveeld
met zijn MP5 te draaien
hij heeft een pens en oogt gezellig
zijn mooie en eerlijke schaamte
ontroert, hij verdient vandaag
de Nobelprijs
omdat hij – zichtbaar met artrose –
tegen eeuwenoude zuilen leunt
zijn pull is ook een beetje klein
en zichtbaar zijn conditie slecht
dat is de flik die mij mag vragen
plaats te maken voor een ander
ik wijk sofort
en verontschuldig me zo nodig
zoals ook hij zich verontschuldigt
met heel zijn heerlijk luie lijf
voor dat collectieve fort,
dat hij beschermen moet
Over de auteur
Hans Claus (Kortrijk, 1962) werkt al dertig jaar in het gevangeniswezen en is momenteel directeur van de gevangenis van Oudenaarde. Hij is een artistiek-creatieve duizendpoot: schilder, beeldhouwer, fotograaf en schrijver-performer. Hij is tevens de bezieler van vzw De Huizen die een nieuw detentieconcept nastreeft. Meer informatie vindt u op hun website www.dehuizen.be.
Nele Lambrichts – :
“Als je je ogen en oren opent, zie je dingen. Niet zij die welvaren, worden bestraft, maar mensen die onderaan de ladder staan of doelgroepen die de schuld krijgen van onze maatschappelijke problemen. Kijk naar de detentiepopulatie. Dat zijn niet zij die de bankencrisis of het voetbalschandaal veroorzaakten, maar ‘die anderen’, zij die gestolen hebben, die hun facturen niet kunnen betalen of van wie de familie aan het OCMW zit.”
“Ik duw het de mensen in hun gezicht: als we de problemen niet gezamenlijk bespreken en aanpakken en naar elkaar blijven wijzen wie de schuld draagt, dreigen we weer terecht te komen in een zwarte bladzijde van onze geschiedenis.”
Hans Claus in een interview met Patrick Verstuyft, Kerk & Leven
Nele Lambrichts – :
In Dit is mijn lichaam ordent Hans Claus – schilder, dichter en gevangenisdirecteur – de kruisweg aan de hand van confronterende schilderijen. Al van bij de eerste statie – Jezus ter dood veroordeeld – legt hij de vinger op de wonde. Die toont Saddam Hoessein die ter dood veroordeeld wordt. “Ik leef als gevangenisdirecteur in een wereld van oordelen en veroordelen. Christus zou een dossier uit mijn kast kunnen zijn.”
(…) “We hebben verschillende standaarden”, vindt Claus. “Enerzijds vinden we het recht op verdediging belangrijk, anderzijds juichen we als Osama bin Laden wordt gedood. Ik zie daar een link in met het verhaal van Jezus. In zijn geval hebben we aanvaard dat zijn kruisdood een onrecht was. Maar met de standaarden van zijn tijd was Christus eveneens een terrorist, veroordeeld voor hoogverraad. Het is allemaal meer tijdgebonden dan we soms beseffen.”
Geert De Cubber, Tertio