Publicatiedatum

2016

 23,00

Tuin van de liefde. Getijdenboek – Tweede Druk!

Auteur: Stefaan van den Bremt Emile Verhaeren

De wereldliteratuur kent vele prachtige liefdesgedichten: het Bijbelse Hooglied, de Rime van Petrarca, de hoofse liefde van de Franse troubadours… Begenadigde dichters wisten altijd hun gevoelens voor de geliefde in tedere of vurige verzen te vatten. Zeldzaam zijn echter de dichters die daarbij hun eega op het oog hadden. Emile Verhaeren weet zich in Les Heures zowel echtgenoot als minnaar: de geliefde is “la mienne”, maar zij is evenzeer de ongenaakbare, geïdealiseerde vrouw die hij schroomvol aanbidt. De drie bundels Les Heures claires, Les Heures d’aprèsmidi en Les Heures du soir spelen zich af in een stille tuin met twee vijvertjes, ver van het gewoel van het leven. In die tuin van Eden, ruimtelijke tegenhanger van hun intiem paradijs, troont Marthe als de hemelse koningin en de discrete gezellin van de dichter.

Het drieluik leest zowel als een getuigenis van een levenslange, onwrikbare liefde voor de gade aan zijn zijde, als van een niet te blussen passie voor de ontembare minnares. Die devotie aan zijn vrouw schokte bij verschijnen de literaire goegemeente.Wederzijdse liefde met een hemelse status? Een dichter die zich met zijn aanbedene opsluit in een gesloten tuin, ver van de wereld? Een die daarvoor nog zo passioneel de verpaupering van het platteland aankloeg in Les Campagnes hallucinées, die uitgegroeid was tot de brutale heraut van sociale verontwaardiging en de profeet van grootse humanitaire visioenen? Na de eerste verbazing applaudisseert echter iedereen, op een enkeling na. De ontroerende bundels vormen een bron van inspiratie voor vele kunstenaars, componisten, beeldhouwers en uiteraard vertalers. Vertalingen waren er al in het Engels, het Duits, het Japans, het Pools, het Grieks… En nu voor het eerst integraal in het Nederlands in een virtuoze, tedere en ongemeen rijke vertaling van Stefaan van den Bremt.

Knipsel

Jouw lichaam brengt geluk,
Het wordt herboren, leeft
Pas als het zich, verrukt,
Geheel aan mij weggeeft.
En ik geef mij aan jou, ik die niets weet
Dan dit: dat jij me in vervoering brengt, –
En dat je beter, misschien trotser bent
Sedert jouw zachte lichaam ’t mijne heet.
De liefde – laat háár nu doorschouwen
De enige, de ene reden die ons hart
Beweegt, en ons vervoert, verwart,
Verdwaast in blind vertrouwen.

Over de auteur

De Franstalige dichter Emile Verhaeren (1855 -1916) is een naam in de wereldliteratuur. Zijn vernieuwende poëzie en zijn kunstessays maakten hem tot dé vertolker van het literaire, artistieke en sociale leven van de jaren 1900. Hij stond bekend als een boegbeeld van de symbolistische stroming, maar door zijn sociale en humanistische opvattingen gaf hij er een heel aparte invulling aan. Hij was de dichter van de ‘tentaculaire’ grootstad, maar tevens de heraut van het vooruitgangsoptimisme. Hij schreef ontroerende liefdesgedichten en wijdde een vijfdelige cyclus aan zijn Vlaamse vaderland. Reeds bij zijn leven genoot hij Europese roem: hij maakte literaire tournees door Duitsland en Rusland en werd een aantal keren voorgedragen voor de Nobelprijs literatuur. Hij was nauw bevriend met schrijvers en kunstenaars als Van Rysselberghe, Signac, Rodin, Ensor, Gide, Rilke, Zweig… Deze laatste roemde hem als één van de grote dichters van zijn tijd. Stefaan Van den Bremt (Aalst, 1941) debuteerde als dichter in 1968 (bekroond met de prijs voor het beste literaire debuut) en publiceerde tot nog toe ruim twintig poëzietitels. Naast Emile Verhaeren vertaalde hij ook de gedichten van Maurice Maeterlinck, Bertolt Brecht en Franz Kafka, Octavio Paz en Ramón López Velarde. Voor zijn vertaling van de monumentale roman Ségou / De aarden wallen ontving hij de Koopalbeurs voor letterkunde 1988. In Mexico werd hij in 2007 gelauwerd met de Internationale Poëzieprijs van Zacatecas. Met voorwoord door Benno Barnard en verhelderend nawoord van de hand van Vic Nachtegaele, emeritus hoogleraar Romaanse filologie aan de KULeuven en de KULAK.

Recensies

  1. :

    Over De tuin van de liefde:

    Et là, il nous donne la vertige! Car non seulement il traduit aussi aisément du néerlandais en français que vice versa, il maîtrise les langues allemande (poèmes de Bertolt Brecht, Kafka, Richard Pietrass, Christine Lavant, “une poétesse autrichienne qui est une vraie magicienne”) et espagnole, mais, en outre, il traduit des poèmes en néerlandais et en français vers l’espagnol!

    Francine Ghysen, Le Carnet et Les Instants

    De uitstekende vertaling die Stefaan van den Bremt maakte van ‘Les Heures’ is ongetwijfeld een verrijking voor de Nederlandstalige poëzie. (…) Van den Bremt is niet alleen een getalenteerd dichter, maar ook één van onze beste poëzievertalers, o.m. van Maeterlinck, Kafka, Brecht.

    Peter Benoy, De Nieuwe Gemeenschap

    Ook nu krijgen de (rijmende!) verzen van hem een tweede leven: oeverloos en overspannen, ongeduldig en berustend – ze duren zolang als een liefde mag duren.

    Eric Min, De Morgen

  2. :

    De uitstekende vertaling die Stefaan van den Bremt maakte, is ongetwijfeld een verrijking voor de Nederlandse poëzie.
    DNG

  3. :

    Toch kunnen wilde lofzangen op de natuur prachtig zijn. Neem nu Emile Verhaeren (1855-1916), misschien wel de grootste Vlaamse dichter ooit. In ‘Les heures d’après-midi XXII’ gaat hij onbevangen, zonder omwegen van start: ‘C’était en juin, dans le jardin, / C’était notre heure et notre jour; / Et nos yeux regardaient, avec un tel amour, / Les choses.’ De werkelijkheid kan subliem zijn. Verhaeren worstelt niet met jeugdtrauma’s, vraagt zich niet af wie hij ten diepste zou kunnen zijn. De tuin neemt het heft in handen, maar enkel omdat de dichter daar ontvankelijk voor is. Dan blijkt dat er soms niets is dat geluk verhindert. ‘Toute la vie entrait, par des douces brioures, / Dans notre être, pour le grandir.

    Rik Torfs, De Standaard (8 juni 2015)