20,00

De enige diamant die ik heb

Auteur: Lisette Keustermans

Eind jaren ’70 begon vrouwelijk talent aan een opmars in de Zweedstalige poëzie. De enige diamant die ik heb biedt een staalkaart van wat de laatste 25 jaar in de Zweedse poëzie gebeurd is. Het is een zeer uiteenlopende selectie: van communicatieve verzen tot introverte, dwarsliggende gedichten. Vlot leesbare poëzie met een onverwachte diepgang naast hermetische die de taal openbreekt, experimenteert en qua beeldgebruik aansluit bij het surrealisme.

10 dichteressen worden gepresenteerd met gedichten uit verschillende bundels o.a. Tua Forsström, Eva Ström, Ann Jäderlund, Marie Lundquist, Eva-Stina Byggmästar. Zij kregen allemaal een eigen presentatie waarbij de vertaalde gedichten in hun oeuvre worden geplaatst. Een bundel die niet alleen vraagt om meer maar dus ook aanknopingspunten biedt voor wie verder wil lezen. Een unieke kennismaking met de hedendaagse Zweedse poëzie.

Knipsel

Daar moest ik heen,
en ik begaf me erheen,
dit werd me beloofd,
kristal en duisternis,
dit hoorde ik,
het geluid van een stromende beek,
dit wist ik,
geen terugkeer mogelijk.

Betoverd in de rots leid ik mijn armzalige leven,
met ijskoud water dat over mijn voeten vloeit,
met rotsen, duisternis en stenen rond mijn hoofd,
en een stem die spreekt, spreekt en verstomt,
die me niet meer verleidt maar verstomt, verstomt en spreekt,
bij me binnen groeit,
dichterbij komt,
zoals stalactieten dichterbij komen,
druppel voor druppel.

Betoverd hoor ik bij de rotswand sprookjes vertellen,
ze gaan over het krankzinnige, het voorname, het wanhopige
over iets dat zich het leven benam, zacht als een moeras,
iets dat in een zompige beemd gleed en oploste als nevel,
maar ook dit: een fossiel wilde ze worden, een teken,
als een dood dier wilde ze in het gesteente liggen
en getuigen van toverij in alle tijden.

Over de auteur

Vertaalster Lisette Keustermans (Ekeren, 1941) doceerde Zweeds en Scandinavische literatuur aan de Universiteit van Amsterdam en werd voor haar vertaalwerk meermaals bekroond. Voor Uitgeverij P vertaalde ze al eerder Van ö tot ö van Karl Vennberg, Na een nacht tussen de paarden van Tua Försstrom (samen met Miriam Van hee), Ik struin wat door mijn tuin en ruim op voor de nacht van Marie Lundquist en De enige diamant die ik heb. Poëzie van Zweedstalige dichteressen 1978-2003.

Recensies

  1. :

    Over De enige diamant die ik heb. Poëzie van Zweedstalige dichteressen 1978 – 2003:

    ‘… een mooi beeld van de hedendaagse ontwikkelingen en de verschillende tendensen in de Zweedstalige poëzie. (…) Het is de verdienste van de vertaalster Lisette Keustermans (…) dat ze deze keuze helder inleidt. Aan het einde kadert ze ook de gekozen gedichten binnen het oeuvre en bespreekt ze kort de grote aandachtspunten uit de poëtica van de dichteressen. Dat maakt het voor de niet ingewijde lezer een stuk makkelijker om deze poëzie te waarderen. (…) Deze bundel is een mooi overzicht van de Zweedstalige lyriek en dat tot de meest recente periode.’ (De leeswolf)

    ‘Door de ruime keuze van dichteressen brengt Lisette Keustermans een veelzijdig beeld van een kwart eeuw Zweedstalige vrouwelijke poëzie. (…) Van elk gedicht wordt de Zweedse tekst mee opgenomen. Alle dichteressen worden door Keustermans voorzien van een bio-bibliografische schets (…).’ (De Tijd)

    ‘Deze bundel nodigt uit tot lezen door middel van een levendige inleiding en bio-bibliografische schetsen van elke dichteres. Samen vormen deze een interessant deel vrouwenhistorie. (…) Naast de vertaalde gedichten zijn ook de oorspronkelijke teksten afgedrukt. De Nederlandse versie klinkt misschien een slag somberder dan de Zweedse met zijn zachte klanken en alliteratie hier en daar. Toch is het mooi en soms spannend vertaald.’ (Nederlandse Bibliotheek Dienst)

    ‘De bundel zelf is een voorbeeld van hoe het moet. (…) het handige deeltje – biobibliografische schetsen & aantekeningen bij de gedichten – waarin elke dichteres samen met haar werk kort wordt voorgesteld. Op die manier lees je niet in het wilde weg. En wie nog steeds niet overtuigd is, moet hem dringend in huis halen!’ (Bibem)

    ‘Dit bij Uitgeverij P verschenen mooi boekwerk omvat in het Nederlands vertaald werk van 10 auteurs, samen goed voor 85 gedichten, telkens met de oorspronkelijke Zweedse versie ernaast afgedrukt op de rechterpagina. Een lovenswaardig beginsel, want het nodigt uit tot vergelijking van de woorden en zinsstructuren, en daar steekt men altijd wat van op, ook als men de brontaal niet of nauwelijks machtig is. (…) Ik kan u verzekeren dat Lisette Keustermans een zeer zorgvuldige en gedegen vertaling heeft afgeleverd. (…) Daarbij heeft zij vaak het veilige pad van de woord-voor-woordvertaling willen verlaten om haar toevlucht te zoeken in een syntactisch-semantische hertaling, zonder afbreuk te doen aan de klankwaarde, het ritme, het schema, de sfeer of zelfs de beeldspraak in de brongedichten. Voorwaar een hele prestatie.’ (Lucienne Stassaert)

    De enige diamant die ik heb is dan ook een boeiende bundel, en dit in verschillende opzichten. Eerst en vooral omwille van de diversiteit van het aanbod, die bewijst dat er niet zoiets bestaat als ‘vrouwelijke poëzie.’ Boeiend is het tevens vast te stellen dat in deze polyfone bundel – vrouwelijk dus én Zweeds – toch telkens weer dezelfde thema’s en motieven opduiken. Goede poëzie is niet aan ruimte en tijd gebonden. Ze doet alleen maar alsof.’ (Ons Brussel, november-december 2004)