21,00

Haïti in al mijn dromen

Auteur: René Depestre René Smeets

Haïti – de Parel der Antillen – is een eiland met een turbulente geschiedenis: kolonisatie, politieke onrust en economisch verval.

In dit Haïti wordt René Depestre in 1926 geboren. Op negentienjarige leeftijd debuteert hij met de bundel Etincelles. De bundel wordt een schot in de roos. Toch is de weg die Depestre zal volgen, niet zonder obstakels. Naar aanleiding van zijn medewerking aan het tijdschrift La Ruche moet hij voor een tijdje de gevangenis in. Daarna volgt Depestres definitieve vertrek uit Haïti: het begin van een levenslange ballingschap waarin politiek engagement altijd een belangrijke factor zal zijn.

Maar toch evolueert Depestres dichterschap. De soms zeer militante gedichten van de jaren zestig en zeventig ruimen plaats voor de meer beschouwende poëzie van de jaren tachtig en negentig, met nadruk op het afscheid van de politiek en de ballingschap.

Deze schitterende bloemlezing – in een erg knappe vertaling van René Smeets – vertelt het verhaal van het wonderkind van de Franstalige Haïtiaanse literatuur, René Depestre: ‘een dolende Haïtiaan’, een nomade met wortels. Wortels diep in de Haïtiaanse bodem. Wortels die nooit zullen afsterven.

Knipsel

Ergens in mijn hart
Is er een geluidsmuur
Die reuzengroot oprijst, dag en nacht
Tussen de wereld en mij.

Is het de weleer overgestoken zee?
Is het mijn geketende grootvader
In het ruim van een slavenschip?
Ben jij het, Afrika, dat bloedt
In mijn diepste binnenste?

Ben jij wat ik moet overwinnen
Om helemaal mezelf te zijn?

Over de auteur

Dichter René Depestre (Jacmel, Haïti, 1926) moest het rumoerige Haïti ontvluchten. Hij keerde nooit meer terug en toch gaan alle gedichten over het vaderland dat hij achterliet. 'De levenslange ballingschap en het politieke engagement zijn de belangrijkste ingrediënten van Depestres werk. (...) Constante thema's zijn de exalterende erotiek, de soms haast mystieke natuurbeleving en - uiteraard - alles wat met Haïti te maken heeft, inzonderheid de voodoo.' De dichter dweepte met grote ideologieën, maar ging er niet aan ten onder. 'Hoewel politiek zeer actief, bleef ik naar de nachtegaal luisteren, de regen aanschouwen, bleef ik gevoelig voor de schoonheid van een vrouw.' Een bloemlezing van een zeldzaam hoog niveau in een meeslepende vertaling van René Smeets. René Smeets (Leut, 1956) studeerde Germaanse filologie en filosofie. Tot 1994 was hij beroepsjournalist. Nu is hij vertaler bij de Raad van de Europese Unie. Hij publiceerde literaire vertalingen uit het Frans, het Duits en het Engels in diverse literaire tijdschriften en vertaalde voor Uitgeverij P twee bundels van H. M. Enzensberger, Kiosk (1999) en Lichter dan lucht (2001).

Recensies

  1. :

    ‘Een verrassend overzicht van een veelzijdig talent. (…) De 79 uitverkoren en voortreffelijk vertaalde gedichten bieden, samen met de inleiding, een passend eerbetoon aan de ‘dolende Haitiaan” (NBD)

    ‘Zelfs in zijn meest rebelse gedichten staat de kracht van de taal en de beelden centraal. Het verzet van Depestre is er een van vlammende woorden en beelden. Beelden die het hart van de lezer raken, hem wakker schudden en blijven nazinderen. Vrouwen, de zee, vogels, het zijn allemaal elementen die Depestre in zijn poëzie tot parels heeft verwerkt. Voor wie zich door poëzie wil laten verrassen en vermurwen.’ (Ons Brussel)