Publicatiedatum

19/12/2017
ISBN

978-94-92339-47-8

€ 19,50

Homerische miniaturen

Auteur: Patrick Lateur

Naast talloze kleine vergelijkingen staan er in Ilias en Odyssee van Homeros tweehonderdveertig breed uitgewerkte vergelijkingen. Het zijn poëtische miniaturen die uiteraard op de eerste plaats binnen hun steeds wisselende context moeten worden gelezen en begrepen. Maar ze zijn ook perfect leesbaar en hoogst genietbaar als zelfstandige schilderingen waarin natuur en menselijke bedrijvigheid dienen als vergelijking voor feiten en fenomenen in de homerische epen. Homeros-vertaler Lateur stelde een thematische bloemlezing samen, Homeros-kenner Kristoffel Demoen schreef een verhelderend nawoord.

Knipsel

 

Zoals een everzwijn van alle kanten
door sterke, jonge kerels met hun honden
bestookt wordt: uit het dichte kreupelhout
kwam het tevoorschijn en het scherpte juist
zijn blanke tanden met zijn kromme kaken;
ze stormen op hem af van alle kanten,
zijn tanden knarsen luid en hoe geducht
de ever ook mag zijn, toch wachten zij
zijn aanval af, en zonder aarzelen –
zo werd ook Odysseus, Zeus’ lieveling,
bestookt van alle kanten door Trojanen.

Ilias 11.414-420

 

Zoals voor zwemmers land in zicht een bron
van vreugde is, nadat op zee Poseidon
hun sterk gebouwde schip aan stukken sloeg
gedreven door geweld van golf en wind:
slechts weinigen zijn aan de grijze zee
ontsnapt al zwemmend naar het vasteland,
het zeezout kleeft in korsten aan hun huid,
ontsnapt aan onheil gaan ze blij aan land –
zo was haar echtgenoot, toen zij hem zag,
een bron van vreugde en haar blanke armen
lieten zijn hals niet één moment meer los.

Odyssee 23.233-240

Over de auteur

Patrick Lateur (Beveren-Leie, 1949) is classicus en publiceert als dichter, vertaler en bloemlezer. In 2016 verscheen bij Uitgeverij P een heruitgave van zijn vertalingen van de Latijnse dichter Ausonius. Voor zijn vertaling van de Ilias(Athenaeum, 2010) kreeg hij in 2013 de Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Let-teren, in 2017 werd zijn Odysseevertaling (Athenaeum, 2016) bekroond met de Prijs van het Nederlands Klassiek Verbond. [www.patricklateur.be] Kristoffel Demoen is hoogleraar Griekse letterkunde aan de Universiteit Gent, waar hij onder meer college geeft over Homeros en over het vertalen van de klassieken.

Recensies

  1. – :

    Iedere pagina presenteert één vergelijking, waarbij eerst de Griekse tekst wordt gegeven, gevolgde door Lateurs eerder gepubliceerde, veelgeprezen Nederlandse vertaling, die, zo stelt de vertaler in de verantwoording, op meerdere plaatsen licht herzien is – de verzameling kan hiermee evenzeer een bloemlezing uit Lateurs als uit Homerus’ werk genoemd worden. (…)

    Aristoteles stelt dat vergelijkingen aan de duidelijkheid van het verhaal kunnen bijdragen en daartoe beelden dienen te bevatten die voor het publiek herkenbaar zijn – zonder herkenbaar beeld faalt een vergelijking. Homerus geeft volgens Aristoteles met zijn vergelijkingen het goede voorbeeld en hun alledaagse herkenbaarheid komt inderdaad duidelijk uit Lateurs selectie naar voren. (…)

    Lateur laat zien dat los van de context van het verhaal de vergelijkingen te lezen zijn als opzichzelfstaande poëtische juweeltjes.

    Baukje van den Berg, Hermeneus

  2. – :

    Zo gaan de in deze vergelijkingen geschetste tafereeltjes een eigen leven leiden en de door P. Lateur gebruikte term ’miniaturen’ voor deze tafereeltjes is een bijzonder gelukkige trouvaille. Net zoals in een handschrift de miniaturen los van de tekst op zich een bron van esthetisch genot zijn, zo kan men ook van deze Homerische vergelijkingen volop genieten als van perfect leesbare zelfstandige beschrijvingen van natuur en menselijke bedrijvigheid. Voor zover dit nog nodig mocht zijn, levert deze bloemlezing daar een overtuigend bewijs van. Ieder van de honderdvijftig in deze bloemlezing opgenomen vergelijkingen is een poëtisch kleinood die de literaire fijnproever aan zijn trekken laat komen en samen bieden zij een poëtische caleidoscoop van een wereld met nauwkeurig beschreven landschappen en een samenleving waarin het gonst van allerlei menselijke activiteiten.

    Robert Duthoy, HERMES, 2018

  3. – :

    (…) Perfect leesbaar en hoogst genietbaar als zelfstandige schilderingen waarin natuur en menselijke bedrijvigheid dienen als vergelijking. (…) Zoiets schrijft niemand toch nog?

    Kerk & leven

  4. – :

    Tot de markantste elementen van de homerische epen behoren de breed uitgewerkte vergelijkingen. Uit die ongever 240 ‘miniaturen’ die de Ilias en de Odyssee rijk zijn, selecteerde Patrick Lateur er 150. (…) Je kunt ze een beetje vergelijken met het zich op de buitenwereld door een open raam op een schilderij van een van onze Vlaamse primitieven.

    De uitgave presenteert de Griekse tekst samen met Lateurs veelgeprezen vertaling.

    Bart Bernaert en Koen Vandendriessche, Kleio

  5. – :

    Homerische vergelijkingen zijn beroemd en berucht bij ieder die op school Homerus heeft moeten vertalen of ooit Homerus heeft gelezen. (…) 150 van deze poëtische miniaturen zijn nu verzameld en in het origineel met fraaie Nederlandse vertaling gebundeld door twee Vlaamse classici. Een plezier om te lezen voor ieder die met het werk van Homerus heeft kennisgemaakt.

    E.A. Hemelrijk, NBD Biblion

  6. – :

    Patrick Lateur, een van Vlaanderens bekendste classici, (…) heeft voor het boek Homerische miniaturen 150 van die uitgewerkte homerische vergelijkingen geselecteerd, waarin gebeurtenissen uit het verhaal worden vergeleken met natuurlijke fenomenen of menselijke gedragingen. (…)

    Telkens wordt de Griekse tekst en de vertaling van Lateur weergegeven, net als de referentie naar de epen van Homerus. (…)

    Zoals we dat van Uitgeverij P gewoon zijn, is Homerische miniaturen een heel verzorgde publicatie, die Homerusliefhebbers zeker zal kunnen bekoren.

    Joeri Facq, PRORA

Categorie: Tags: ,

Gerelateerde producten