Het pauselijk leugenpaleis
Het lijkt vandaag onvoorstelbaar: rond 1440 werden in de hoogste kringen van de pauselijke kanselarij de smeuïgste anekdoten en de meest scabreuze moppen getapt, o.m. op de kap van vrouwen en geestelijken.
Een van de meest befaamde geleerden uit die tijd, Poggio Bracciolini (1380-1459), was pauselijk secretaris en liet zich inspireren door deze after-dinner vertelsels in het zogenaamde ‘Bugial’, het Leugenpaleis. Op 72-jarige leeftijd publiceerde hij het Amusante anekdotenboek waaruit hier een tweetalige selectie van hoogtepunten wordt gepubliceerd.
Knipsel
Een man vroeg eens aan een vrouw hoe het toch kwam dat mannen
meer achter vrouwen aan zitten en hen proberen te verleiden dan
omgekeerd. Aan vrijen beleefden ze toch alle twee evenveel genot?
Haar antwoord: “Het is een zaak van de grootste redelijkheid waarom
wij meer door mannen worden gevraagd. Het is toch een publiek
geheim dat wij altijd gretig klaarstaan voor een vrijpartij en jullie
niet? Wij zouden dus vergeefs mannen verleiden die er toch niet klaar
voor zijn.” Een scherp en geestig antwoord.
Over de auteur
Poggio schreef in het Latijn, om te bewijzen dat de chique taal van Cicero ook het futiele en het laag-bij-de-grondse treffend kon uitdrukken. Zijn boek was een groot Europees succes, werd verguisd en bewonderd, en belandde in 1559 op de (pauselijke) index. Pas sinds korte tijd kunnen we het weer onbevangen en met een historisch rechtvaardige blik lezen. Dit boek biedt een selectie van hoogtepunten in een meesterlijke vertaling van Patrick de Rynck. Patrick De Rynck (Poperinge, 1963) is publicist, vertaler en redacteur. Van de boeken die op zijn naam staan, vermelden we hier Op de snaren van Apollo. Acht eeuwen Latijnse poëzie (1993), De knipoog van Medusa. Avonturen van oude Grieken (1997), De avonturen van Alexander de Grote. De Alexanderroman (2002), en Over de Styx. Grieken, Romeinen en de Onderwereld (2003).
jancorbeels – :
‘Smakelijk vertaald door Patrick de Rynck.’ (Vrij Nederland)
‘De Rynck heeft de geselecteerde anekdoten vlot en levendig vertaald en daarbij de triviale taal (…) gerespecteerd. Hij zorgde voor een amusante verzameling (…).’ (Leesidee)
‘Eigenlijk kan je de teksten op drie verschillende manieren lezen: als latinist, als liefhebber van scabreuze humor, maar ook als historicus. Het Leugenpaleis is namelijk, als spiegel van het heersende waardesysteem, een mooie bron voor de mentaliteitsgeschiedenis.’ (Streven)
‘Het mooie aan deze bibliofiele uitgave is de tweetaligheid. (…) vanuit historisch oogpunt is het leerrijk en stukjes ervan zouden in een cursus Latijn voor enige verlichting kunnen zorgen. In alle betekenissen van het woord.’ (Weekend Knack)